Qurollar paneli (Tools panel) Bu
darsda biz photoshopning eng asosi bo’lmish qurollar panelini (Tools
Panel) ko’rib chiqamiz. Bunda har bir qurolning funktsiyasi va uning
qisqa yo’llarini (short cut) tushuntirib berishga harakat qilaman. Unmid
qilaman ki Photoshoga ilk qadamini bosayotgan foydalanuvchilar uchun bu
foydali qo’llanma bo’ladi.
Bu
darsni Photoshopdan umuman foydalanmaganlar uchun mazkur dastur bilan
tanishtirish desak bo’ladi. Dasturning o’zbek tilidagisi hali yo’q
bo’lgani uchun qurollarning nomlanishini o’zbekchaga qo’ldan kelgancha
tarjima qilamiz. Qavsning ichida () qurollarning inglizcha nomlanishi
yoziladi va katta qavslarda [] mazkur qurol uchun qisqa yo’l tugmasi
yoziladi.
To’rtburchak tanlash (Rectangular Marquee Tool) [M]
Bu qurol tasvirning istalgan qismini to’rtburchak shaklda tanlashga
xizmat qiladi. Mazkur quroldan foydalanib tasvirni tanlaganingizdan
keyin tasvirdagi hamma o’zgarishlar faqatgina shu tanlangan maydonda
sodir bo’lib qolgan qismda o’zgarish bo’lmaydi. Tanlayotgan paytda SHIFT
tugmasini bosib turib tanlasangiz tanlangan shakl kvadrat bo’lishin
ta’minlaysiz. Tanlayotganingizda ALT tugmasini bosib tanlasangiz
to’rtburchak markazi kursorning boshlang’ich nuqtasi qilib belgilanadi.
Siljitish quroli (Move Tool) [V]
Nomidan ko’rinib turganidak bu qurol jimslarni siljitish uchun
mo’ljallangan. Odatda bu qatlamlarni ish maydonida harakatlantirishda
bizga qo’l keladi. SHIFT tugmasini bosih bilan harakat faqatgina
gorizontal yoki vertikal bo’lishini ta’minlaydi.
Ko’p burchakli arqon (Poligon Lasso Tour) [L]
Bu qurolni istalgan shakldagi tanlashlarni qilish uchun ishlating.
Tanlashni bekitish uchun yo boshlang’ich nuqtasiga keltirib bosing
(boshlang’ich nuqtasida kursor o’zgarganini ko’rasiz) yoki
sichqonchaning chap tugmasini ikki martta bosing. CTRL ni bosib
tursangiz kursor o’zgarganini ko’rasiz, bu keyingi sichqonning tugmasini
bosishingizda tanlashingiz yopilishini bildiradi.
Sehrli tayoqcha (Magic Wand Tool) [W]
Bu qurol ranglarni tanlashda foydalanladi. Unda rang yoki
shaffoflikni tanlashingiz mumkin. Bu qurol tanlangandan keyin ustki
menyuda tanlash zichligini (tolerance) o’zgartirib tanlangan maydonning
qanchalik detallarga e’tibor berishini o’zgartirishingiz mumkin.
Kesish quroli (Crop Tool) [C]
Bu qurol huddi yuqorida aytganimiz to’rtburchak tanlash quroliga
o’xshab ishlaydi. Undan farq qiladigan tarafi tanlangandan so’ng ENTER
tugmasini bosgandan keyin tanlangan maydondan tashqarisini kesib, faqat
tanlangan joy qoladi.
Bo’laklash quroli (Slice Tool) [K]
Bu qurol asosan web-saytlar yasashda foydalaniladi. Bu quroldan
foydalanish murakkab bo’lib, ushbu darsimiz boshlovchilar uchun bo’lgani
uchun bunga ko’p to’xtalmaymiz.
Davolovchu moyqalam (Healing Brush Tool) [J]
Bu juda foydali qurol hisoblanadi. Bu ham biroz foydalanishi nisbatan
murakkab quroldir. Eski rasmlardagi chiziqlar va yirtiqlarni
to’g'irlash uchun mazkur qurol juda qo’l keladi. Bundan huddi Mo’yqalam
quroliga (Brush Tool; quyida ta’riflangan) o’xshab foydalanamiz. Oldin
mo’yqalam kattaligi tanlanadi, keyin esa ALT tugmasini ni bosib turgan
holda tasvirning yaxshi/toza qismini tanlab olamiz. Bu chiziqni
to’girlash uchun nusha bo’ladi. Keyin esa ALT ni qo’yib yuborib chiziqli
yoki yirtiq bo’lgan joyga borib bo’yashni boshlaymiz. Qisqa qilib
aytganda bu qurol toza joydagi tasvirning nushasini olib yirtiq/qirilgan
joyga ko’chiradi. Oxirida dastur rasmdagi ma’lumot asosida qayta ishlab
ko’chirilgan joiyni yumshatadi.
Mo’yqalam (Brush Tool) [B]
Bu eng asosiy qurol hisoblanadi. Mo’yqalamni tanlab istalgan
kattalikda, istalgan rangda, haqiqiy mo’yqalamdan qanday foydalansangiz
huddi shunday tarzda chizish mumkin.Bu qurolning imkoniyatlari juda
katta. Bu haqida keyingi darslarda to’xtalib o’tamiz.
Klonlash quroli (Clone Stamp Tool) [S]
Bu qurol yuqoridagi "Davolovchi mo’yqalam” quroliga juda o’xshab
ketadi. Klonlash qurolining funktsiyasi va ishlash printsipi Davolovchi
qurol bilan bir hil, yagona farqi, oxirida dastur o’zgartirilgan joyni
qayta ishlab yumshatmaydi. Faqatgina tanlangan joydagi tasvirni yangi
joyga ko’chiradi/klonlaydi.
Tarix Mo’yqalami (History Brush Tool) [H]
Bu qurol Mo’yqalam quroliga o’xshab ketadi, faqat bunda chizayotganda
tasvirning original holidagi ko’rinishga qaytaradi chizilgan joyni. Ust
menyudan Window>History menyusini tanlasangiz, u yerda ochilgan
oynachada tasvirni tahrir qilish tarixi chiqadi. IUstalgan bosqichni
tanlab Tarix Mo’yqalam quroli orqali o’sha bosqichdagi tasvirni
chiqadigan qilib sozlashingiz mumkin.
O’chirg’ich (Eraser Tool) [E]
Nomidan ko’rinib turganday bu qurol tasvirni o’chirish uchun
mo’ljallangan. Agar siz qatlamni tanlab o’chirsangiz o’chirilgan joy
shaffof bo’ladi. Agar fon (background) ni o’chirsangiz, ikkinchi
tanlangan rangga (quyida ta’riflangan) bo’yaydi.
Gradient (Gradient Tool) [G]
Bu qurol tasvirni asosiy va ikkinchi ranglarni bir-biriga quyilib
o’tadigan shaklda to’ldirishga xizmat qiladi.
Hiralashtirish (Blur tool) [R]
Bu ham ko’p ishlatiladigan qurol. Bu qurol bilan tasvirni
hiralashtirishimiz mumkin. Qancha ko’p bosib ishlatsangiz, tasvir
shuncha hiralashadi.
Oydinlatish (Dodge Tool) [O]
Bu qurol tasvirning istalgan qismini oydinlashtirish, oqartirish
uchun ishlatiladi.
Yo’lakchani tanlash quroli (Path Selection Tool) [A]
Yo’lakchalar bilan ishlayotganda bizga kerak bo’ladigan qurol.
Yo’lakchalar haqida ma’lumot Pero quroli haqidagi bo’limda batafsli
keltirilgan.
Yozuv quroli (Type Tool) [T]
Bu qurol tasvirga matn qo’shish uchun ishlatiladi.
Pero (Pen Tool) [P]
Yuqorida bu qurol haqida eslatib o’tgandik. Mazkur qurol yo’lakchalar
yasash uchun ishlatiladi. Bu yo’lakchalarni turli maqsadlarda
ishlatishimiz mumkin. Sahkllar chizish yoki tasvirning bir qismini
tanlash uchun ishlatiladi.
To’rtburchak yasash quroli (Rectangle Tool) [U]
To’rtburchak chizish uchun ishlatiladi.
Qaydnoma quroli (Notes Tool) [N]
Tasvirning istalgan joyiga qaydnomalar yozib qo’yish uchun
ishlatiladi. Bu bir faylni ko’pchilik bilan bo’lishganda yoki bir fayl
ustida ko’pchilik ishlagan vaqtda qo’l keladi.
Rang tanlash quroli (Eyedropper Tool) [I]
Bu qurol asosiy rangni tanlash uchun ishlatiladi. Tasvirdagi istalgan
joyga olib borib bossangiz o’sha joydagi rang sizning asosiy rangizngiz
qilib belgilanadi. Agar ALT tugmasini posib tanlasangiz ikkinchi rangni
o’zgartirgan bo’lasiz.
Qo’l quroli (Hand Tool) [T]
Butun tasvirni oyna bo’ylab siljitish uchun ishlatiladi. Agarda siz
tasvirni juda yaqinlashtirib ishlayotgan bo’lsangiz tasvirning hammasi
sizga ko’rinmaydi, ko’rinmaydigan joylarini ko’rish uchun bu quroldan
foydalanamiz.
Yaqinlashtirish quroli (Zoom Tool) [Z]
Tasvirni yaqinlashtirish uchun ihslatiladi. ALT ni bosib ishlatsangiz
tasvirni uzoqlashtiradi. Qurollar panelidan yaqinlashtirish quroliga
ikki martta bossangiz 100% ko’rinishga qaytib keladi.
Ranglar paneli
Bu ishlatiladigan asosiy rang (ustdagi) va ikkinchi rang (orqada)
panelidir. To’rtburchaklarni ustiga bosib ranglarni o’zgartirishimiz
mumkin bo’ladi.
Albatta bu qurollarni yaxshi bilib olish uchun ular bilan ko’proq
mashq qilish kerak. Bu yerda har bir qurol haqida yuzaki ma’lumot berib
o’tdik. Keyingi darslarimizda bu qurollardan qanday foydalanish haqida
chuqurroq to’xtalamiz.
|